Tinnitus tedavisinde Biz ne yapıyoruz

Tinnitusa  Yaklaşımımız ve Tedavi prensiplerimiz

Tinnitusta ( kulak çınlaması – kulak uğultusu) tedaviler bilinçli ve tinnitus konusunda tecrübe sahibi hekimlerce yapılmalıdır.

Tinnitusu olan ve tedavisi için sağlık kurumlarına giden hastalara hekimler tarafından bilinçsiz sarf edilmiş olumsuz söylemler kişinin içinde bulunduğu durumu daha da kötüleştirmekte ve kişilerde karamsarlığa neden olmaktadır. Yetersiz hekimlerin ‘’ tedavisiz, çözümsüz’’ gibi ifadeleri kişilerde karamsarlığa sokmakta durumlarını daha da kötüleştirmektedir. Tinnitus hakkında yeterli bilgi ve donanıma sahip olmadan bu tutum ve davranışlar tinnitusu tedavi olabilecek kişilerin tedavi için arayışlarının önünü kesmekte ve onları umutsuzluğa sevk etmektedir. Ayrıca tinnitus konusunu karmaşaya sokmaya ve bilgi kirliliğine neden olmaktadır. Kişiler bu nedenle tıp dışı uygulamaların dışında farklı arayışlara yönelmektedir.  Hekim açısından bakılırsa son literatür bilgilerini takip etmek çok önemlidir. Her türlü şeyin geliştiği son yıllarda tinnitus ile ilgili pek çok gelişme vardır ve gelişmeye devam etmektedir. Günümüzde Tinnitus ile ilgili son yıllarda yapılan çalışmalar hız kazanmıştır. 2011 ve 2012 de basılan uluslararası tinnitus kitaplarında yer alan farklı bakış açıları ve yeni teoriler, nedeniyle çalışmalar ivme kazanmıştır. Bu kazanımlar pek çok yeniliği gündeme getirmiştir. Artık pek çok yeni bilgi olmasına rağmen konudan uzak bazı hekimlerin konuya ilgilerinin olmaması ve hala eskiden kalan klasik bilgileriyle hareketleri günümüzde tinnitus konusunu kaosa sokmaktadır.  Maalesef bu durum ülkemizde bir felakettir. Sosyal medyada ve formlarda tam bir kaos ve bilgi kirliliği yaratmaktadır.  Sıklıkla ben şu hekime gittim ‘’tedavisi yok’’ dendi, ''bununla yaşamaya alışacaksınız’’ gibi söylemeler ile sıklıkla karşılaşıyoruz. Bu söylemler gelişen dünyamızda akla sığmayan yaklaşımlardır.  Bu olsa olsa anca bilgisizliğin ifadesi olur. Tedavilerden fayda görebilecek kişileri umutsuzluğa sevk eder. Farklı arayışlara yönlendirir.

Biz bu ifadelere ve söylemlere şiddetle karşıyız. Asla kabul edilecek bir durum değildir. Biz ve çalışma grubumuz bu karşı duruşumuzla bilimsel düşünce ve yenilikleri, literatürleri yakından takip ederek hastalarımızın tedavilerinde başarıya ulaşmaktayız.

Tinnitus konusunda Biz kimiz ve ne gibi çalışmalar yapıyoruz? :

Ben ve çalışma grubum ülkemizde tinnitus konusunda yenilikçi tanı ve tedavileri uygulamaktayız. Dünya tıp literatürlerine tinnitus konusunda bilimsel araştırma geliştirmelere katkı sağlamaktayız. Ülkemizi tinnitus konusunda yurt dışında temsil eden çalışma gurubuz. Bu çalışma grubu alt çalışma grupları ve değerlendirme kurulları olan bilimsel tabanlı özel bir kurumdur. Dünyada araştırma ve bilimsel alanda çalışmalar ve yatırımlar yapmaktayız. En son gelişmeleri tıbbi cihaz ve yöntemleri anında ülkemize taşıyarak dünya ile aynı, ileri tinnitus tedavi merkezleri şeklinde çalışmaktayız.

Tinnituslu Hastaya yaklaşım, prosedürlerimiz nelerdir?

Bize gelen hastalarımız öncelikle tinnitus konusunda detaylı taramalara tabi tutulur.  Muayene ve durumları hakkında yeterli bilgi edinilme aşamaları sonrasında kişiler 3 ayrı ankete tabi tutup Bu anketlerden THI (Tinnitus Handicap Inventory),  VAS( Visual Analogue Scales),  Beck Depression Inventory anketlerini tedavi öncesi ve tedavi sonrası uygulamaktayız. Sonrasında sırasıyla tetkik, tanı ve tedavi aşamalarından geçeriz. Tetkik aşamasında günümüzde yeni gelişmiş olan tanı yöntemleri ve rutin tetkikler yapılmaktadır.

Tinnitusta tetkik aşamasında neler yaparız :

İleri ve yeni olan tanı yöntemlerini tedavi öncesi kullanmaktayız. Sinir bilime hitap edebilecek tinnitus için spesifik tasarlanmış multiparemetrik Fonksiyonel Manyetik rezonans görüntüleme cihazlarını kullanmaktayız. Bu cihazlar Hücresel düzeyde iç kulak, beyine kadar olan işitsel yolların tüm nöron aktiviteleri ile durumlarını tespit edebilmekteyiz. Kulak içi yapılar, pons, beyincik, beyin, hechel gyrusu ( beyindeki işitme merkezi)  tüm işitsel bölgelerin detaylı nöronal analizlerini, patolojilerini artık tespit edebiliyoruz. Tinnitus odağının tespit oranı % 100 e yakın net sonuç alınmaktadır. Ayrıca diğer yapılarda olası çınlama nedenleri de titiz bir şekilde tetkiki yapılıyor. İlave olarak ileri düzey Bilgisayarlı tomografik tetkikler ile çalışmaları da ekleyebiliyoruz. Daha pek çok olası paremetre tetkiki detaylandırılıp en ince nokta atlanmadan tarıyoruz. Bu tetkiklerin yanı sıra Yüksekfrekans odiyolojilk ( işitsel testler) , Laboratuvar çalışmaları da tetkik aşamasına eklenebilmektedir. Tetkikler sonucunda tinitus odağının tespiti net olarak yapıldıktan sonra tedavi aşamasına geçilmektedir. Spesifik FMRI çalışmalarını klasik MR çalışmaları ile karıştırmamak gerekir.

Tinnitusta tedavi aşamasında neler yapmaktayız ?  :

Tinnitusa neden olan pek çok sebebin olması nedeni ile tedavilerde  farklı yaklaşım ve uygulamalar olabilmektedir. Yapılan tetkikler sonucunda elde edilen bulguların farklılığına bağlı bizlerde değişik tedavi şekli uygulamaktayız. Önemli olan kişide tinnitus yapan nedene yönelik tedavilerdir. Bu tedavi çeşitliliği içinden sıklıkla tedavilerimizde kullandığımız r-TMS yöntemi de yer almaktadır.  Tinnitus tedavisinde r-TMS yöntemi iyi yanıt veren bilimsel bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Tetkik aşamalarında Kulak içi ve dışı nedenler, işitsel yollara ait nedenler kendi içinde değerlendirilip sorunlu bölgeler ayrıntıları ile tespit edilmektedir. Bu tespitlerde İç kulak hücresel bozulmalar, sinirin devamında beyin içinde seyir eden kısımlarındaki  patolojik elektiriksel aktivite veya nöron fiberlerinin bozulması sonucu oluşan dezorganizasyon, aktivitivasyon azlığı, defektler gibi belirlenen  patolojiler ve pek çok detaylı parametre  netlik kazanır. Bu bulgular ve elde edilen sonuçların doğrultusunda hareket edilerek  kişinin bulgularına bağlı tedavi ve uygulamalara başlanır. Tedavide kişinin bulgularına göre uygun planlama yapılır. r-TMS tedavisinde  tedavi dozajlamaları ve protokolleri tarafımızdan oluşturularak, 10 seans şekliyle tüm tetkik süreleri de içine katıldığında total 2 haftayı aşmayacak şekilde ayarlanmaktadır.

Tinnitus tedavisine başlarken akıldan çıkarılmaması gereken, tinnitusun kişiye özel olduğudur. Bazen r- TMS tedavisi ilk tercih olmayabilir. Kişinin bulguları tedavinin şeklini ve çeşitliliğini belirlemektedir. Bize müracaat eden % 25 lik hasta grubu farklı tedaviler veya ilaç tedavileri uygulanırken, bunun dışında kalan yaklaşık % 75 lik hasta grubuna r-TMS tedavisi uygularız. bunun yanı sıra yeni jenerasyon ek ilaç tedavileri de ilave edilebilir.  r-TMS tedavisi dışında ilk etapta farklı tedaviler veya ilaç tedavileri ile başlanan  % 25 lik bu grubun yarısı r-TMS tedavisi olmadan iyileşme sürecine girer. % 25 lik dilimin geriye kalan % 12 lik kısmı takiplerde bulgulara göre r-TMS tedavisine ilerleyen zamanlarda gerekli olabilmektedir. Tetkikler sonrası bulguları uygun olan tinnitus hastalarında Hemen r-TMS tedavisine başlanan bu % 75 lik hasta gurubunun tedavisi 11-13 gün sürmektedir. Bu tedavinin sonunda gene hastanın ileri planlamaları yapılır. Bir yıl boyunca kişinin takibi yapılmalıdır. Diğer ek tedavilerin planı kişinin r-TMS den sonraki durumu ile alakalıdır. 10 seanslık r-TMS uygulansa bile e-TMS dalgalarının olumlu etki süresi 1-1,5 ay kadar devam etmektedir. Bu süreç sonrasında hasta tekrar değerlendirmeye alınır. İlk üç aya kadar her ay kontroller yapılır daha sonrasında 6 - 9-12. Aylarda da kontroller devam eder. Bu kontrol periyotlarında kişinin bulguları esas alınır ve tedavi süreleri belirlenir. Bu durum şunun için gereklidir; bozulan sinir hücrelerinin aktivitelerinin geri gelmesi iyileşme için bazen 6 -12 aya ihtiyaç olduğudur. Hele işitme hücrelerinin diğer sinir hücrelerine göre daha zayıf yapılarının olduğu düşünülürse sabırla takip çok önemlidir.

Tıbbi bilimsel çalışmalar, literatür bilgilerine bakıldığında ilk ve eski  versiyon TMS cihazları ile tedaviler % 40 kadar başarı sunarken yeni versiyon r-TMS cihazı ile tedavi değerleri % 75 e kadar ulaşmıştır. Bazen şu ifadeler ile karşılaşmaktayız, ‘’Ben TMS cihazı ile tedavi oldum başarılı olmadı’’ zayıf tedavi değeri olan ve 2008 yılı öncesi kullanılan geri versiyon cihazlar tinnitusu tedavi ederken zayıf sonuçlar veririler. TMS tedavisi çınlama alanının dışında nöroloji ve psikiyatri alanlarında kullanılan yöntemlerdir. Alt versiyon olan Klasik TMS cihazlarının cihazlar çınlamada yetersiz performans ve sonuç göstereceği akıldan çıkarılmamalıdır. Asıl çınlama tedavilerde kullanılması gereken tms cihazının r-TMS  olması gerekir. Ayrıca r-TMS uygulamalarının uygulanış şekli, dozojları, süresi, frekasları gibi uygulama detay ayrıntıları çok önemlidir. Tedavinin başarısında rol oynar yani, kısaca tedavi bilinçsizce uygulanmamalıdır. Ciddi tecrübe gerektirir.  Ülkemizde gelişi güzel bilinçsizce yapılan uygulamalara şahit olmaktayız. Tüm diğer hastalıklarda olduğu gibi,  tinnitusta körlemesine ve bilinçsizce yapılan tedavilerinin sonuca ulaşması beklenemez. Çınlama tedavisinde başarılı olmak için bilinçli disipliner yaklaşım gerekir r-TMS tedavisinde bu çok önemlidir. Ülkemizde bu konuda da bilinçli ve disipliner çalışan tek birim olduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır. 

Tinnitusta r-TMS nin tedavi değeri ne kadardır  ?  :

Tinnitus tedavisinin r-TMS uygulaması % 65 -70 'e varan oranda tedavi başarısı sunmaktadır. Bu durum her on çınlaması olan kişinin 6,5 veya 7 si düzelecek, 3,5 veya 3 kişi düzelmeyecek anlamı taşımaktadır. Tedavide başarısızlığında olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Ancak,  şu da vardır ki klasik tedaviler ile kıyaslandığında, tedavi değeri açısından çok büyük avantajı ve tedavi üstünlüğü vardır. Bu oran klasik tedavilerde son derece düşüktür. Günümüzde modern tinnitus tedavileri artık geçmiş klasik tedavileri kapsamamaktadır. Ne yazık ki yeniliklere kapalı olanlar ve bilimsel takipten kopanlar hala klasik tedavileri uygulamaktadır. Klasik tedaviler ile % 1-5 oranında maksimum sonuç alınırken, r-TMS tedavisi uygulanıp da başarılı sonuç alınan  % 65 -70  lik grupta ilk etapta görülen sonuçlar şöyledir; ya çınlama tamamen kaybolur,  Ya da önemeli derecede azalır. Seviye tedavi sonucunda bu % 70 lik grupta  ya tamamen çınlama kaybolur yada  tinnitusun  azalma oranı % 50- 90 arasında olabilmektedir. Azalması tamamen geçmeyecek anlamına gelmez. İlerleyen süreçlerde dah iyiye gidiş olabilmektedir. Oranlar artabilmektedir Takip süreçlerinde ek tedaviler verilebilir ve tedavi planı yapılarak kişi takip edilir. Genellikle 3 ayda tama yakın sonuçlar alınır. Bazen tam tedavi süreçleri 8. aya kadar uzayabilir. Bu durumlarda sinir hücrelerinin bozulmaların tedaviye tepkisinin yavaşlığı  ve hasarın kişideki durumu ile ilişkili olacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Bu nedenle tinnitus tedavisinde sabır çok önemlidir. Her şeye rağmen altı aylık uğraşı sonunda en ufak bir tedavi değeri elde edilememiş ise tedavi başarısız kabul edilerek sonlandırılır.

Tinnitusta  tedavi sonuçları  nasıl takip edilir  ?  :

Tinnitusun subjektif bir bulgu olduğu düşünülürse, değerlendirme için bir takım skalalara, anketlere ihtiyaç vardır. Bazen kişi tedavinin başındaki durumunu unutur. İyileşmiş haline kolayca adapte olur. Bu durumlar dünyada tinnitus çalışmalarında bilinen gerçektir. Yani hasta bazen iyileşme sorgulandığında net oran verirken zorlanır. Bu nedenle tedavi sonuçları çok yönlü uluslararası kullanılan değerlendirme formları ile objektif değerler haline getirilir. Kullandığımız değerlendirme formları ve anketleri tinnitus konusunda tıbbi çalışmalarda esas alınan formlardır.  Çok yönlü değerlendirme hastayı daha iyi anlamayı sağlar. THI (Tinnitus Handicap Inventory),  VAS ( Visual Analogue Scales),  Beck Depression Inventory anketlerini tedavi öncesi , tedavi sonrası ve takiplerde hastalarımızda uygulamaktayız. Böylelikle iyileşme ve durumları hakkında net bilgiler ediniriz.

Tabi tedavilerden sonra takiplerde çok önemlidir. İlk üç aya kadar kontroller her ay yapılır. Daha sonrasında kontroller 6.-9.-12. Aylarda da devam eder. Bu kontrol periyotlarında kişinin bulguları esas alınarak ek tedavi süreleri belirleriz. Bu durum şunun için gereklidir; sinir hücrelerinin bozulan aktivitelerinin geri gelmesi için bazen 6 -12 aya ihtiyaç olduğudur. Hele işitme hücrelerinin diğer sinir hücrelerine göre daha zayıf yapılarının olduğu düşünülürse sabırla takip çok önemlidir. Bazı çok ağır seviye ve bulgulara  sahip tinnitus hastaları için takip süreler 2 - 3 yıl kadar sürebilmektedir. İyileşmiş olan tinnitus hastalarından bir veya bir buçuk yıl sonra mukayese için FMRI tetkiki tekrar istenir. Böylelikle değişim bulguları objektir görülür. Tabi bu durum kişinin imkanları ile sınırlıdır. Genellikle iyileşen hastalarımız. İkincil bir tetkik yaptırmamaktadırlar.

Not :   Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz. 

           Sayfa içeriğindeki bilgiler izinsiz kullanılamaz.